MESAM ve MSG’de yaşanan seçim, kayyum tartışmalarıyla gündemden düşmeyen telif paylaşımına aranjörler de dahil oldu. Hit şarkıları düzenleyip ruh veren ünlü aranjörler “Telif almak bizim de hakkımız” diyerek isyan bayrağı açtılar.
Önce Arif Sağ ile Orhan Gencebay arasında MESAM’da kavga yaşandı. Ardından Candan Erçetin ile Garo Mafyan diğer müzik telif kuruluşu MSG’deki seçimde başkanlık için kapıştı.
MESAM’da kayyum atandı. Seçimi kaybeden Garo Mafyan MSG’ye de kayyum istedi. Telif pastası büyüdükçe müziğin büyük isimlerinin kavgası da büyüdü. Şimdi tartışma, aranjörlerin isyanıyla başka bir boyut kazandı. Şarkıların asıl sahibinin söz yazarı ve besteci olarak görüldüğü ülkemizde şarkılara asıl ruhu verdiklerini ortaya atan aranjörler, bestecilerin kendilerine uygun gördüğü miktara göre değil, telif kuruluşlarından yüzde 10 civarında doğrudan telif alabilmek için mücadele bayrağını açtılar. Mevcut telif mevzuatına göre bir şarkının asıl sahibi besteci ve söz yazarı olarak görülüyor.
Bu yüzden telif dağıtımında aslan payı onların. Yorumcu ve yapımcılar da ‘komşu hakkı’ alıyorlar. Türkiye’de nota ve müzik
bilgisi olmayan birçok ünlü bestecinin eserine ruh veren, müziğe kazandıran aranjörler de asıl hak sahibi olduklarını iddia ederek meslek kuruluşlarından telif almak istiyor.
Selim Çaldıran: Aranjörlerin boynu bükük
Yıldız Tilbe’nin Yıldızlı Şarkıları’ adlı albümde ‘Sanki Burdasın’ adlı şarkıyı seslendiren Çaldıran, albümdeki diğer pek çok şarkının aranjesini yaptı.
İskender Paydaş: Gözden geçirilecek
Bahsettikleri yasa tasarısı şimdilik geri çekildi. Orhan Gencebay’ın ve meslek birlikleri MESAM ve MSG’nin girişimleri ile tekrar gözden geçirilecek. Sadece aranjör değil tüm eser sahipleri için kabul edilemez bir tasarı. Ayrıca Anayasa’ya, AB müktesebatına aykırı. Son dakika her nasılsa birilerinin müdahalesiyle eser sahibi aleyhine, yapımcı ve yayımcı lehine değişiklikler yapılmış. Şimdilik önlendi diye bilgilendirildik.
Paydaş’ın Tarkan’ın seslendirdiği ‘Hop De’ ve ‘Yolla’ gibi hitlerin altında imzası var.
Serkan Balkan: Emeğimizin karşılığını almalıyız
Gürsel Çelik: Telif haklarıyla ilgilenmiyorum
%10’luk telif hakkı normal, yurt dışında da bu böyle. %20 verseler zengin mi olacağız? Bir şarkıcı seslendirdiği bir şarkıdan 200 bin TL telif alsa bir işe yarar belki ama öyle bir rakam da alınmıyor. 20 yıldır aranjörlük yapıyorum, bugüne kadar bu paylardan taş çatlasın 100 bin TL kazanmışımdır. O yüzden telif haklarıyla ilgilenmiyorum.
15 yılı aşkın süredir aranjörlük yapan Çelik, Güliz Ayla, Yasemin Mori ve Edis gibi şarkıcılarla çalışıyor. Çelik, Yasemin Mori’nin uzun yıllar sonra çıkardığı ‘Estrella’ albümünün düzenlemelerini de yaptı.
Toylan Kaya: Söz yazarları ve bestecilere dayatma yapmamız gerek
MESAM ve MSG’de bulunan kişiler bir araya gelip aranjörler için resmi bir pay oranı belirlemeli. Bu pay da minimum %10 olmalı. Günümüz müziğinde kimi zaman aranjör bile şarkıcının önüne geçebiliyor, bu unutulmamalı. Biz aranjörlerin, söz yazarları ve bestecilere dayatma yapması gerekiyor sanırım.
Erdem Kınay: Kanun çıkmalı
Aranje, söz ve beste kadar önemli. Telif haklarının söz yazarlarına, besteciye ve aranjörlere eşit miktarda dağıtılması gerekiyor. Aranjörlerin hakkının korunması için kanun çıkarılmalı. Pastanın çileği, yemeğin sosu nasıl önemliyse, şarkının aranjesi de o kadar önemli. Mesela, Merve Özbey, benim aranjesini yaptığım ‘Helal Ettim’ şarkısını müziksiz söyleseydi bunun kaç kişi farkına varabilirdi? Telif hakları yurtdışında korunuyor, ülkemizde de korunmalı. Maalesef çoğu kişi bu duruma ses çıkarmıyor.
Erdem Kınay Merve Özbey’in yorumladığı ‘Yaş Hikayesi’ ve ‘Boynun Borcu’nun yanı sıra Bengü’nün seslendirdiği ‘Hodri Meydan’ şarkısını düzenledi.
Alper Atakan: Profesyonel düşünce şart
Ünlü aranjör, Mehmet Erdem’in ‘Hiç Konuşmadan’ ve ‘Herkes Aynı Hayatta’ albümlerindeki tüm şarkıların aranjmanını yaptı.
Emirhan Cengiz: Aranjörler üvey evlat gibi
MSG ve MESAM tarafından her zaman söz yazarları ve besteciler muhatap alınıyor. Beste üretenler ve söz yazarları telif alıyor ama aranjörler telif almıyor. Maalesef aranjörler üvey evlat muamelesi görüyor. Biz aranjörlere en az %10’luk pay gelmesi lazım.
‘Hande’ye Neler Oluyor’ adlı albümün aranjörlüğünü üstlenerek adını duyurdu. Betül Demir ile birlikte seslendirdiği ‘Hacıyatmaz’ın aranjesi de ona ait.
Ceyhun Çelikten: Aranjör havuzu olmalı
Demet Akalın’ın ‘Evli Mutlu Çocuklu’, ‘Sabıka’, ‘Kalbindeki İmza’, Gülşen’in ise ‘Haksız Yenilgi’ şarkısının aranjesini yaptı.
Kaynak; HaberTürk