Müzik Onair’den Can Erbaş yeni yazısında plak, CD, kaset müzik formatlarını anlattı.
İşte O Yazı:
PLAK CD KASET MÜZİK FORMATLARI
Merhaba Muzik Onair okuyucuları bu yazıda sizlerle müzik formatları hakkında konuşmak istedim.
Müziğin asıl formatı ne plak ne kaset ne de CD’dir.
Müzik bir sahne sanatıdır ve temel formatı canlı sergilenmesidir. Fakat teknolojinin gelişmesiyle müzik sıkıştırılabilir, kopyalanabilir bir hale gelmeye başladı. İlk basılan taş plaklar beraberinde yeni bir sektörüde canlandırmaya başladı; müzik sektörü. Müziğin kopyalanıp satışa sunulmasıyla gittikçe artan kayıt şirketleri yeni sesler ve isimler aramaya ve onları pazarlamaya başladı. Müziğin çok mühim bir sektöre dönüşmesinde kuşkusuz kayıt şirketleri yani plak şirketlerinin önemi büyüktür. Çünkü müzik hem canlı kayıtlardan uzaklaşıyor hem kendi içinde sonsuz şekilde gelişip farklı sesler üretilmeye başlanıyordu.
Kasetlerin üretilmesi belkide müzik sektörünün en büyük sektörlerden biri olduğunun ilk kanıtıdır. Manyetik banda kaydedilen bu format hem taşınması kolay hemde üretilmesi kolay bir icat oldu ve hayatımıza Walkman dediğimiz kasetçalarları getirdi. Kuşkusuz dünya üzerinde bir çok sanatçı günümüzde ulaşamayacağı kopya satışlarlarına kaset döneminde yaşadılar. Kasetler çok sevildi ve dünya üzerinde büyük ses getirdi.Kişisel bilgisayarların artması ve müzik sistemlerinin gelişmesiyle kasetler yerini yavaş yavaş CD kopyalarına bıraktı. Fakat kasetlerden sonra gelen CD’ler ne yaptı? Aslına bakarsanız şu an bazı kitapçılarda ve benzin istasyonlarında kendilerine kernarlarda yer bulan CD’ler bir dönem hatırı sayılır bir satış yakaladı fakat kaset satış rekorlarını geçti mi işte orası tartışılır. Teknoloji çok hızlı gelişmeye devam etti ve Dijital Müzik dediğimiz çevrimiçi müzik dinleme organları ortaya çıktı. Tabii CD’lerin asıl katili Dijital Müzik olmadı. CD’lerin asıl katili ne yazık ki korsan müzik üretimleri oldu. Hem korsan CD hem de internetin yaygınlaşmasıyla .mp3 uzantılı ses kayıtları CD’leri kötü etkiledi.
Kısacası CD’ler tam anlamıyla çuvalladı. Evet günümüzde en çok üretilen fiziksel kopya olabilir fakat kaset ve plak dönemleriyle yarışması çok zor.
Şimdilerde güncel teknoloji ile müzik hayatımızın her anında her yerde olmaya devam ediyor. Aslında teknoloji bize bir kolaylık sağlarken bir yandan da sektörün bazı organlarına zarar vermeye başladı. Fiziksel kopyadan gelir sağlayamayan plak şirketleri ya kapandı ya da başka büyük markaların alt etiketi oldu. Artık basılmayan eski kaset, CD ve plaklar şimdi manevi ve tarihi değerinden çok yüksek fiyatlarla el değiştirmeye başladı. Her ne kadar yeniden güncel basımları olsa da insanlar ilk baskıların peşinde.
Günümüz insanının şaşırtıcı bir şekilde yeniden plağa yönelmesi sektörü yeniden canlandırdı fiziksel satış olarak. Hatta bazı dünya yıldızları yeni albüm çalışmalarını kaset olarak basmaya bile başladı.Sınırlı sayıda üretilen bu basımlar renk ve çeşit olarakta geniş bir yelpazeye sahip. Şarkıcının fanları odaklı olan bu çalışmalar hayatımıza simli kasetlerden renk renk hatta resimli plak baskılarını da getirmiş oldu. Ama bu baskılarda hızla sipariş yoluyla tüketilip bir daha -satış olur mu olmaz mı- korkusuyla üretim riski göze alınmadığı için yeniden üretilmiyor.
Müzik şu anda bambaşka bir durumda. Artık hiçbir yeni yetenek kayıt şirketi sözleşmesine ihtiyaç duymuyor gibi bir algı var. İnternete konulan şarkı iyiyse yayılmaya başlıyor ve hit oluyor fakat o amatör isimlerin elinden de bir plak şirketi tutmadığı sürece hep aynı mecralara sıkışıp kalıyorlar. Kayıt şirketleri önemli bir unsur çünkü işin ticari kısmındalar ve hitap edilen kitleye özel çalışmalarla sesleri en doğru ve kusursuz şekilde dinleyiciye ulaştırıyorlar. Bir video sitesinde şarkınız çok dinlenebilir ya da iyi konserler vermeye başlayabilirsiniz ama ya sonrası? Sahneye çıkmak için hep bir öncekinden daha iyi bir şey sunmak ya da şaşırtmak zorundasınız. İş zor anlayacağınız. Plak şirketlerine hala ihtiyacımız var.
Kasetler, CD’ler, plaklar hala basılmalı mı ya da tamamiyle günümüz müziğine mi dönmeliyiz şu anda kimse birşey söyleyemiyor ama en bilindik olan şey şu ki CD’lerde artık tam anlamıyla tarihi eser olma yolunda. Elbette müzik bir kültür olduğu için kimileri arka planda olmasını isterken kimileride fiziksel olarak bir plağın dönüşünü seyrederek müziği ruhuna işlemek isteyebilir. Bu sebeple fiziksel kopyanın tam anlamıyla hayatımızdan çıkması şimdilik zor.
Teşekkürler.
Can Erbaş – Müzik Onair
