Ticaret Bakanlığı, sosyal medyada “influencer” olarak da adlandırılan kişileri yakından ilgilendiren bir düzenlemeyi hayata geçirdi. Sosyal medya etkileyicileri tarafından yapılan ticari reklam ve haksız ticari uygulamalara ilişkin olarak yürütülen incelemeler dikkate alınarak hazırlanan “Sosyal Medya Etkileyicileri Tarafından Yapılan Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Hakkında Kılavuz” yayımlandı.
Habertürk’ten Necdet Çalışkan’ın haberine göre sosyal medya etkileyicileri (influencer) tarafından yapılan tüketiciye yönelik her türlü ticari reklam ile uygulamayı kapsayan kılavuz ile artık “influencer’lar başta olmak üzere reklam veren, reklam ajansları, mecra kuruluşları ve reklamcılık ile ilgili tüm kişi ve kuruluşların uymak zorunda olduğu kurallar belirlendi.
Kimler Influencer Olarak Değerlendirilecek?
Bakanlığın hazırladığı ‘influencer’ kılavuzuna göre sosyal medya hesabı üzerinden kendisine veya reklam verene ait bir mal veya hizmetin satışını ya da kiralanmasını sağlamak, hedef kitleyi oluşturanları bilgilendirmek veya ikna etmek amacıyla pazarlama iletişiminde bulunan kişiler, “sosyal medya etkileyicisi” (influencer) olarak kabul edilecek.
Kılavuzda, “Sosyal medya etkileyicisi aracılığıyla yapılan reklamların, açık ve anlaşılır şekilde ifade edilmesi ve ayırt edilebilir olması zorunlu olacak. Her türlü iletişim aracında olduğu gibi sosyal medyada da sesli, yazılı ve görsel olarak örtülü reklam yapılması yasaktır” ifadelerine yer verildi.
Ticari Reklam Olduğu İlk Bakışta Ayırt Edilebilecek
Ticaret Bakanlığı’nın kılavuzuna göre sosyal medya etkileyicileri tarafından kullanılan etiket ve açıklamalarda şu hususlara uyulması gerekecek:
Paylaşım içinde kullanılan renklerden ve arka fondan ayırt edilebilir nitelikte ve kolaylıkla okunabilir büyüklükte olmalı.
Tüketicilerin paylaşımla ilk karşılaştıklarıanda başka bir şey yapmalarına gerek kalmadan paylaşımın ticari reklam olduğu anlaşılacak biçimde ve konumda belirtilmeli.
Paylaşımda başka etiket veya açıklamalara yer verilmesi durumunda, bu etiket veya açıklamalar arasında görünebilir şekilde belirtilmeli.
Paylaşımın yer aldığı mecranın ara yüz ve teknik özellikleri de dikkate alınarak tüketiciler tarafından ilk bakışta fark edilebilecek biçimde sunulmalı.
Influencer’ın Yükümlülükleri Nelerdir?
Kılavuzun “Sosyal medya etkileyicisinin yükümlülüğü” bölümünde yer alan hükümlere göre influencer’ların uymak zorunda olduğu kurallar şöyle olacak:
– Henüz deneyiminin bulunmadığı bir mal veya hizmete ilişkin, tüketiciler nezdinde o mal veya hizmeti onaylayacak ya da deneyimlediği algısı yaratacak şekilde ticari reklam amacıyla paylaşımda bulunamaz.
– İlgili mevzuata aykırı olacak şekilde bir mal veya hizmete ilişkin sağlık beyanında bulunamaz.
– Bir mal veya hizmete ilişkin nesnel, ölçülebilir, sayısal verilere dayanmayan ve ispatı mümkün olmayan bilimsel araştırma ve test sonuçları hakkında iddialarda bulunamaz.
– Doktor, diş hekimi, veteriner hekim ve eczacılar ile sağlık kuruluşları tarafından sunulan mal veya hizmetlere yönlendirmede bulunamaz, bu mal veya hizmetlerin tanıtımını yapamaz.
– Bir mal veya hizmetin ticari reklamına ilişkin herhangi bir reklam verenden maddi kazanç ve/veya ücretsiz ya da indirimli mal veya hizmet gibi faydalar sağladığı süre boyunca kendisinin sadece bir tüketici olduğu izlenimi oluşturamaz.
– Kendisine reklam veren tarafından hediye edilmiş bir mal veya hizmeti kendisinin satın aldığı izlenimi oluşturamaz.
– Sosyal medya aracılığıyla bir mal ve/veya hizmet hakkında iletişim kurmak için sistematik olarak sahte veya var olmayan kimlikleri toplu olarak oluşturamaz ve/veya kullanamaz.
– Herhangi bir malın ticari reklamında, efekt veya filtreleme uygulamalarını kullanması durumunda görüntünün filtrelendiğini açıkça belirtir.
Youtube ve Instagram TV’de Uyulması Gereken Kurallar
Kılavuzun “Video paylaşım mecralarında yapılan reklamlar” bölümüne göre YouTube ve Instagram TV gibi video paylaşım mecralarında yapılan reklamlar ile canlı yayın niteliğinde olan paylaşımlarda, video içinde sürekli olarak veya videonun başlığında ya da açıklama kısmında veya ilgili reklamın geçeceği bölümün başında tüketicileri “daha fazla oku” gibi bir alanı tıklamak zorunda bırakmadan yazılı ve sözlü olarak aşağıda belirtilen açıklamalardan en az birine yer verilmesi gerekecek:
1- “Bu video [reklam veren] reklamlarını içermektedir.”
2- “Bu video, [reklam veren] ile ücretli işbirliğini içermektedir.”
3- “[Reklam veren]’in destekleri ile.”
4- “Bu ürünleri [reklam verenden] hediye olarak aldım.”
5- “Ürünleri bana gönderdiği için [reklam verene] teşekkürler.”
Youtube, Instagram ve Twitter’da Uyulması Gereken Kurallar
Kılavuzun “Fotoğraf ve mesaj paylaşım mecralarında yapılan reklamlar” bölümüne göre Instagram, Facebook, Twitter gibi fotoğraf ve mesaj paylaşım mecralarında paylaşılan fotoğrafın ve/veya mesajın içinde ya da altında veya açıklamalarında reklam verene ilişkin ad, marka, ticaret unvanı gibi tanıtıcı bilgilerden herhangi biriyle birlikte aşağıda belirtilen etiketlerden ya da açıklamalardan en az birine yer verilecek:
1- #Reklam
2- #Reklam/Tanıtım
3- #Sponsor
4- #İşbirliği
5- #Ortaklık
6- “@[Reklam veren] ile işbirliği”
7- “@[Reklam veren] tarafından sağlandı.”
8- “@[Reklam veren] tarafından hediye olarak alındı.”
Podcastte Uyulması Gereken Kurallar
Kılavuzun “Podcast mecrasında yapılan reklamlar” bölümüne göre podcast aracılığıyla yapılan reklamlarda yayının başında, ortasında ve sonunda, yazılı ve sözlü olarak aşağıda belirtilen açıklamalardan en az birine yer verilecek:
1- “Bu podcast, [reklam veren] hakkında reklam içerir.”
2- “Bu podcast, [reklam veren] ile ücretli bir işbirliğinden oluşmaktadır.”
3- “[Reklam veren]’in destekleri ile.”
4- “Ürünleri (podcastimde bahsettiğim) [reklam verenden] hediye olarak aldım.”
Hikayelerde Uyulması Gereken Kurallar
Kılavuzun “İçeriğin yalnızca kısa bir süre için görülebildiği mecralarda yapılan reklamlar” bölümüne göre Snapchat ve Instagram hikâyeleri gibi içeriğin yalnızca kısa süreliğine görülebildiği reklamlarda, paylaşım süresince reklam verene ilişkin ad, marka, ticaret unvanı gibi tanıtıcı bilgilerden herhangi biri ile birlikte aşağıda belirtilen etiketlerden ya da açıklamalardan en az birine yer verilecek:
1- #Reklam
2- #Reklam/Tanıtım
3- #Sponsor
4- #İşbirliği
5- #Ortaklık
6- “@[Reklam veren] ile işbirliği”
7- “@[Reklam veren] tarafından sağlandı.”
8- “@[Reklam veren] tarafından hediye olarak alındı.”
Kaynak: Habertürk