Spotify’ın yatırımcılarından Sean Parker, 2011 yılında Spotify’ı ABD’de tanıttığında ‘‘Spotify korsanlığa yanıttır” sözleriyle müzik endüstrisinde umut dolu bir kapı aralamıştı.
Nitekim sanatçıların ve plak şirketlerinin korsan karşıtı duruşları ve beklentilerini karşılayan bir dizi vaadi Spotify vermişti. Kullanıcılar mobil uygulama ile aylık cüzi bir ödeme yapacak, müzik korsanlığı sona erecek, müzik paylaşılacak ve tüketiciler, müzik üreticileri ve plak şirketleri mutlu olacaktı.
İsveç merkezli platform tarafından sunulan korsan karşıtı çevrimiçi akış hizmetleri, şimdilerde kopyacılığın hüküm sürdüğü ve hak ihlallerinin yaşandığı büyük bir mecra.
Müzik dünyasından pek çok kişinin merak ettiği bazı şarkıları yayından kaldıran, şarkıların remix versiyonlarını izinsiz olarak çeşitli hesaplardan yükleyen, açtıkları sahte hesaplarla Spotify’da sanatçıymış imajı verip başka sanatçıların şarkılarını kendi hesabına yükleyen, YouTube’da trend olup, Spotify’da birçok sanatçının aylık dinleme sayılarından daha fazla dinleyici kitlesine sahip olan kişilere ilk kez ve sadece Müzikonair ulaştı.
Spotify korsanlarının platform üzerinden telif hakkı ihlali ve korsan yayıncılık yaptığına dair çarpıcı gerçekleri daha önce gündeme getirmiştik. Bir dizi güvenlik ihlali açığa çıkan Spotify’daki bu açıklardan adeta bir sektör meydana geldi. Müzikonair’da takipçisi olduğumuz konunun farklı bir boyutunu aktarmak üzere organize bir şekilde çalışan ve kendilerini Finest olarak tanımlayan ekip üyeleri Batusyex, Marshall ve Roni Müzikonair’a konuştu.
Müzikonair Genel Yayın Yönetmeni Özcan Beylan Finest ekibi ile çok özel bir röportaj gerçekleştirdi.
İşte o röportaj
‘SPOTİFY KORSANI OLARAK YARGILANMAK BİRAZCIK GARİP’
Spotify’da neden korsan olarak yargılandınız?
Korsandır, onlar şöyledir böyledir… Öyle bir şey yok. Ben kendi remixlerimi yapabilen biriyim. 2017’den beri kendi remixlerimi yapabiliyorum. O Spotify hesabındaki çoğu şey de bana ait. Sadece ‘birazcık stream kasayım, listelere gireyim’ diye attığım bir şarkıdan dolayı ‘Spotify Korsanı’ olarak yargılanmak birazcık garip.
Spotify’a şarkıların remix versiyonlarını ya da farklı tarzlarını da atıyorsunuz. Doğru değil mi? Spotify’da mavi tikiniz var ve bir sanatçı görünümündesiniz. Ama başka sanatçıların şarkılarını atıyorsunuz değil mi?
Evet çoğu öyle.
Arada kendi şarkılarınız, remixi yapılmış yahut şarkılarınızın Speed Up versiyonları oluyor.Bunlardan gelir mi elde ediyorsunuz aynı zamanda?
Yani şöyle günümüzde gelir elde etmek zorlaştı. İmkansızlaştı hatta. Çünkü haberde okudum, şirketlerin böyle vurdumduymaz olduğu falan söyleniyor. Fakat Spotify’da paranı çekebilmen için üç ay sonunda ödeme alıyorsunuz dağıtım yaptığınız yerden. Üç ay içinde telif yemezseniz, yani herhangi bir şekilde telif hakkı bildirimi gelmezse, şarkınızdan o zaman para çekiliyor. Ama şu an günümüzde imkanı yok yani bunun.
BAZI SANATÇILAR BİLEREK ŞARKILARINI SIZDIRIYOR
Ben özellikle şunu merak ediyorum; O sızıntı şarkılara nasıl ulaşıyorsunuz? Çakal’ın imdat şarkısı. Örnek verelim.
Şimdi şu anda bulunduğumuz zaman içerisinde bu 2022’de fazla sızdırma olayı olmadı. Çünkü sızdırma olayı sanatçıyla veya mix işlemlerini yapan kişiyle alakalı. Onların işinin altına giriyor. Yani onlar sayesinde oluyor. Bir nevi kendi kendini ele vermiş oluyor. Bazılarının da direkt içeriden iletişimi oluyor.
Şöyle bir muhabbet de söz konusu… Örnek veriyorum; Diyelim ki siz sanatçısınız, yeni bir parça çıkartacaksınız. Hani parçanın küçük bir kesiti değil genelde kesit olur da bunlar. Yani full bir stüdyo kaydı hali. Sanatçının haberi olduğu şekilde yapan kişi tarafından paylaşılıyor. Bu sayede sanatçıya bir PR çalışması olmuş oluyor.
Bakın bu çok önemli bir detay aslında sızıntı parçalardan sanatçıların haberi var diyorsunuz yani bir çoğunun var. Doğru mu?
Bilerek yaptıran da var. Yaptırıyorlar. Bu onların işine de geliyor. Şarkıyı sızdırıyorlar bilerek. Mesela size en küçük bir örnek ‘’Şarkılar Sokaklara Ait’’ parçasını bilirsiniz. Her iki haftada bir şarkı trendlerde biz veya başka birisi bu şarkıyı sızdırmasa, haberiniz olmaz. Emin olabilirsiniz. Sızıntı parçalardan hiçbir şekilde cebimize beş kuruş bile girmiyor.
Peki para kazanmıyorsanız, bunu niye yapıyorsunuz? Avrupa Müzik size bazı şeyler yazmış. Hakkınızda hukuki işlemler var şimdi.
Ben şöyle diyeyim bu olay. Bu ‘’Arasan Da’’ şarkısının demo versiyonu sızdırıldığı zaman. Zaten demodan patladı o şarkı. Abi ben o ‘’Şarkılar Sokaklara Ait’’ şarkısını YouTube’da görüyorum. İnsanlar YouTube’da ”Neden kaldırıyorsunuz?’ diye yorum yapıyor. Biz de insanlar şarkılara ulaşsın diye kendi yöntemlerimizle yüklüyoruz ve insanlara fayda sağlıyoruz.
ONAYLI BİR TELİF HAKKI MAİLİ VAR
Genelde çalıştığınız bir dağıtım firması var mı?
Bu ortamda para ödemeden dağıtım yapabileceğiniz binlerce site var. Bu sitelere erişmek sadece biraz zaman alıyor. Binlerce siteye herkes ulaşabiliyor. Sadece uğraşanlar hızlıca buluyor. Dağıtımını oradan yapıyor. Siteler form mantığıyla çalışıyor. Sanatçı adı, şarkı dosyası, kapak fotoğrafını yolluyorsun. Siteler bunu hızlıca dağıtıyor. Bazı yerler lisans gerektiriyor. Bunun için de sahte lisans hazırlayan kişiler oluyor. Bunları siteler engelleyemez. Şimdi siteden legal dağıtım da oluyor. Tabii. Normal dağıtımlar da var o sitelerde siteler çözüm bulamıyor buna. Sadece şu an çözüm yöntemini söyleyeyim… Sızıntı şarkı atan herkesin paneli kapandı. Girişleri silindi. Şarkıları kaldırıldı. Bir kısmı kaldırıldı. Bir kısmı kaldırılmadı. Böyle bir durum oldu şu an.
Peki bu sızıntı şarkı durumu nasıl oldu?
Onaylı mailler var. MBO’nin telif hakkı maili var onaylı. Bu telif hakkı mailinden diyor ki bu benim sanatçımın şarkısı Telif hakkı bildirimi yolluyor. Bu telif bir geliyor, iki geliyor, üç geliyor, dört geliyor, beşincide adamlar işi çözüyor bir şekilde. Anlayınca düzeltmek için biraz araştırıp düzenleyeceğim.
1,5 BİN ÜYEMİZ VAR
Siz aslında daha kalabalık bir grupsunuz peki toplam kaç kişisiniz?
10 kişiyiz ama alt ekip olarak baktığımızda bu işin peşinden koşmak isteyen çok kişi var teker teker sayarsak çok uzun sürer. Remix yapanlar, mix yapanlar çok kişi var ve bu mix yapan arkadaşlarımız şu an bilinen çok sanatçınında mixlerini yapıyorlar.
Finest diye bir grubumuz var 1,5 bin üyemiz var ve aklımızdan geçen ilk şey sanatçılara yardım etmek. Kendi çapında müzik yapan kişiler vardı onlara yardım etmek.
AMACIMIZ ZARAR VERMEK DEĞİL
Yaşlarınız kaç bu arada?
16 ve 20 arası yaşlar arasındayız.
Biz iyi örnek olmaya çalışıyoruz daha önce gerçek sanatçılara telif atılıyordu. Biz bu yapılmasın diye birçok telif atma metodunu fixlettirdik. Yani o açığı kaptırdık. Çakal dahil çoğu sanatçı telif yemişti. Biz bunu kapattırdık telif ettirdik. Yani bizim amacımız zarar vermek değil, kendimiz eğleniyoruz. Müziği seviyoruz böyle takılırken insanlara da yardımcı olmaya çalışıyoruz.
MÜZİK ŞİRKETLERİNİ UYANDIRDIK
Bazıları var mesela sanatçının profilini şarkılarını kaydediyor. Aklıma ilk Çakal’ın ‘İmdat’ şarkısı geliyor. Bu konuda en çok mağdur olan o. Şarkısı Spotify’da 1 numaraydı. Şarkıyı kaldırdılar, sonra tekrar yüklediler. Yine kalktı sanırım. Doğan Müzik sonra şarkıyı tekrar getirdi. Fakat şarkı 1 numarayı tekrar göremedi. Bu durum sanatçı için kayıp, Doğan Müzik açısından kayıp. Gelirlerini elde edemiyorlar. Yani siz bunları da yapıyor musunuz şarkı kaldırma mesela sevmediğim bu sanatçıyı kaldırayım gibi?
Kendi sızdırdığımız parçalar ve sanatçıların parçalarına dokunmuyoruz. Aksine, biz bu telif metodunu fixlettirdik. Şu an çoğu sanatçıya vurulmuyor. Belge istiyorlar. Eskiden sadece metinin sonuna mail atarken ‘And içerim’ yazıyordun. Yani şarkı bana aittir deyip, YouTube linkini yapıştırıyorsun ve ‘And içerim bu telif bana aittir’ diyordun. Şarkı 48 saat içerisinde kaldırılıyor. Çok komik yani biz bu açıkları kapattırdık.
Biz aslında yapmış olduğunuz işlerle müzik şirketlerini uyandırdık.
Mesela dizilerin arkasına müziklerini koyarak telif toplayan bir sistem var. İnsanlar da onları Spotify’da görmek, dinlemek istiyor. İstek de fazla olunca insanlar ‘Ben bu şarkıyı nerden yayınlayabilirim?’ diyor. Distrokid üzerinden atıyorlar, yayınlanıyor. Hak falan akıllarına gelmiyor.
Siz hep Discord üzerinden mi iletişim kuruyorsunuz? Açık kimliklerinizi vermekten çekiniyor musunuz?
Genellikle evet. Bu kişiseldir kimsenin vermemesi gerekiyor.
SANATÇILARIN HOŞUNA GİDİYOR, ŞİRKETLERİN HOŞUNA GİTMİYOR
Bugüne kadar dava açıldı mı ya da polise falan ifade verdiniz mi?
Yok bu konu sanatçıların hoşuna gidiyor şirketlerin hoşuna gitmiyor. Şirketler daha fazla para ister sonuçta. Parayı da bizim yaydığımız şarkılara ‘telif atarak’ alıyor. Biz 2020’den beri bu sektördeyiz cebimize 5 kuruş girmemiştir. Burada kimsenin suçu yok. En büyük hata Spotify’da. Telif ve dağıtımda kolaylık sağlıyor ama bunun kontrolünü yapmıyorlar.
BİZİM ŞARKILARIMIZA KARIŞMAZLARSA YURT DIŞI İLE İŞİMİZ YOK
Şirketlere ve sanatçılara tavsiyeleriniz neler olur bu tarz durumlar için?
Bu durumu düzeltecek tek kişiler yine bu durumu yapan kişilerdir. Bu işin içerisinde olan birini kendi aralarına alarak yapmaları daha iyi olur.
Yapılan bu işlerin yurt dışı sektörü de var biz onlarla da iletişimdeyiz.
Nerede yaşıyorsunuz? Hepiniz farklı şehirlerde misiniz?
Çoğunluğumuz İstanbul’da.
Yurt dışından telif topluyor musunuz?
Bizim şarkılarımıza karışmazlarsa, bizim yurtdışında işimiz yok.
Son olarak söylemek istedikleriniz neler?
Bizim ekipte başrolde Batu arkadaşımız var. İşini hakkıyla yapıyor. Hiçbir insanın hakkına dokunmuyor. Hiçbir şekilde para kazanmıyor. Bu iş yurt dışında daha fazla dönüyor.
Röportaj: Özcan Beylan | Müzikonair